Wydawca treści
Projekty Unijne realizowane przez Nadlesnictwo Oborniki
Od wielu już lat, Nadleśnictwo Oborniki realizuje z sukcesem wiele projektów, często o charakterze pro-środowiskowym czy pro-społecznym. Ich pozytywne skutki są już dzisiaj odczuwalne.
Projekty realizowane:
1. Windą do lasu - kampania edukacyjno - informacyjna o zrównoważonym użytkowaniu zasobów naturanych wraz z modernizacją infrastruktury Nadleśnictwa Oborniki uwzględniającą potrzeby osób niepełnosptawych - II etap
Zamówienie współfinansowane ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-2020.
Cel projektu: Podniesienie świadomości o gospodarowaniu zasobami naturalnymi wśród odbiorców kampanii, a także zwiększenie dostępności do informacji dla osobom niepełnosprawnym.
Beneficjent: Lasy Państwowe Nadleśnictwo Oborniki
Dofinansowanie projektu z UE: 2 335 039,16 PLN
2. Windą do lasu - kampania edukacyjno-informacyjna o zrównoważonej gospodarce leśnej wraz z modernizacją infrastruktury Nadleśnictwa Oborniki uwzględaniającą potrzeby osbób niepełnosprawnych
Zamówienie współfinansowane ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-2020.
Cel projektu: Podniesienie świadomości o zrównoważonej gospodarce leśnej wśród odbiorców kampanii oraz zwiększenie dostępności do informacji dla osób niepełnosprawnych.
Beneficjent: Lasy Państwowe Nadleśnictwo Oborniki
Dofinansowanie projektu z UE: 632 689,00 PLN
3.Odtwarzanie i uzupełnianie zadrzewieniowej strefy buforowej rzek Wełny i Flinty w obszarze rolniczym (Wielkopolska) – etap I”
Okres realizacji projektu: 2019-2020
Beneficjent: Lasy Państwowe Nadleśnictwo Oborniki
Koszty kwalifikowalne: 146 875,00 PLN netto
Kwota dofinansowania: 73437,50 PLN netto
Poziom dofinansowania ze środków WFOŚiGW – 50%
Cel projektu: odtworzenie i uzupełnienie zadrzewieniowych stref buforowych rzek Wełny i Flinty na łącznym odcinku ca. 6,45 km i przywrócenia ich funkcji ekologicznej.
Cele szczegółowe:
Nasadzenia drzew zaplanowane są na odcinkach rzek Wełny i Flinty, które we fragmentach są niemal całkowicie pozbawione drzew i krzewów - w roku 2012 zaobserwowano masowe zamieranie drzew w tym regionie – przyczyny nie ustalono. W terenie typowo rolniczym taka sytuacja stwarza bardzo niekorzystne warunki produkcyjne i środowiskowe. Ponadto brak zacienienia sprawia, że te odcinki rzek narażone są na silne nagrzewanie podczas okresów letnich. Podwyższona temperatura wody wpływa negatywnie na możliwość bytowania ryb dwuśrodowiskowych w większości preferujących stosunkowo chłodną wodę. Nasadzenia na brzegach rzek będą miały szereg pozytywnych efektów ekologicznych, w tym:
- kształtowanie korzystnego układu temperatur w strefie przybrzegowej rzek i na gruntach rolnych znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie zadrzewienia (zdecydowanie wolniejsze nagrzewanie się wód w rzekach);
- zwiększenie różnorodności gatunkowej i habitatowej w strefie dorzeczy – stworzenie warunków sprzyjających osiedlaniu się zwierząt różnych grup systematycznych;
- wzmocnienie potencjału korytarza ekologicznego wzdłuż rzek;
- ochrona brzegów rzek przed erozją, w tym zabezpieczenie obsuwania się skarp i zasypywania tarlisk;
- ograniczenie spływu biogenów ze zlewni;
- zmniejszenie parowania w strefie zadrzewienia oraz wzmocnienie potencjału wodnego i produkcyjnego przyległych gruntów rolnych;
- schronienie dla zwierzyny drobnej i ptactwa;
- urozmaicenie krajobrazu.
Dodatkowo realizacja planowanego działania umożliwi podjęcie starań o utworzenie użytku ekologicznego tj. objęcie ochroną prawną nowo utworzonego korytarza ekologicznego, co umożliwi szczególną ochronę nasadzeń.
4. „Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe"
Zrealizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.4 Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna.
Okres realizacji: 2017-2023
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako jednostki realizującej projekt (JRP)
Cel projektu: poprawa stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, występujących na obszarach Natura 2000, leżących na gruntach zarządzanych przez Lasy Państwowe.
Cele szczegółowe: polepszenie lub przywrócenie właściwych warunków siedliskowych, zabezpieczenie ostoi występowania i miejsc rozrodu populacji zagrożonych gatunków oraz redukcja zagrożeń, ograniczenie rozprzestrzeniania się obcych gatunków inwazyjnych.
Zakres projektu obejmował wykonywanie działań – najlepszych praktyk w ochronie gatunków i siedlisk, zgodnie z zapisami planów zadań ochronnych, planów ochrony oraz planów urządzenia lasu sporządzonych dla obszarów Natura 2000.
Katalog wykonanych prac:
- dostosowanie składu gatunkowego do potrzeb gatunku lub siedliska,
- zabiegi czynnej ochrony siedlisk (w tym np. ekstensywne użytkowanie kośne lub kośno-pastwiskowe łąk, budowa zastawek, przegród, blokowanie rowów melioracyjnych w celu utrzymania określonego uwilgotnienia),
- zabiegi czynnej ochrony gatunków (w tym: wieszanie budek lęgowych, budowa platform lęgowych, zabezpieczanie miejsc rozrodu, lęgowisk, zimowisk, sadzenie roślin żywicielskich dla motyli i in.),
- zwalczanie inwazyjnych gatunków obcych (np. czeremchy amerykańskiej, rdestowców),
- monitorowanie występowania gatunków chronionych,
- kanalizacja ruchu turystycznego (np. tworzenie i wyposażenie ścieżek edukacyjnych, tras nordic walking),
- ograniczenie drapieżnictwa (duże zagrożenie dla chronionych gatunków ptaków stanowią drapieżniki, których presję ograniczano w różny sposób, np. przez odstrzał, odłów i wywiezienie w dalsze rejony, zastosowanie odstraszających preparatów).
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe"
Mapa 1. Nadleśnictwa biorące udział w projekcie oraz obszary Natura 2000, na których był on realizowany
Kliknij, aby powiększyć:
Efekty projektu
Najistotniejszym rezultatem projektu była powierzchnia siedlisk, których stan ochrony został poprawiony bądź wzmocniony poprzez przeprowadzone działania ochrony czynnej.
- powierzchnia siedlisk wspieranych w zakresie uzyskania lepszego statusu ochrony (CI): 14 893 ha
- liczba typów siedlisk objętych działaniami ochronnymi: 30 szt.
- liczba gatunków objętych działaniami ochronnymi: 32 szt.
Wartość projektu:
Całkowity koszt realizacji projektu: 30 305 005,14 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 23 379 179,85 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 19 872 302,87 zł
W ramach projektu na terenie Nadleśnictwa Oborniki wykonane zostały następujące działania: usuwanie gatunków inwazyjnych – czeremchy amerykańskiej, przerzedzanie podszytu oraz kwaterowy, kontrolowany wypas konika polskiego.
Całkowita wartość projektu dla Nadleśnictwa Oborniki wyniosła 94 177,52 zł brutto, z czego kwota dofinansowania wyniosła 69 265,47 zł.
5. Kompleksowy projekt adaptacji lasów do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Planowany okres realizacji: 2016-2022 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych. Podejmowane działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań polegających na zabezpieczeniu lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach nizinnych.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.
W ramach projektu będą realizowane inwestycje związane z:
- budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
- budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
- adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
- zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami;
- przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).
Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 2,1 mln m³ wody.
Wartość projektu
Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 234 670 000,00 zł
Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 170 000 000,00 zł
Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 144 500 000,00 zł
Projekty zakończone.
1.„ MYŚL globalnie DZIAŁAJ lokalnie- kształtowanie odpowiedzialności za środowisko w XXI wieku z wykorzystaniem mediów i aplikacji mobilnej.”
Czas realizacji: 20.09.2019- 30.11.2019
Beneficjent: Lasy Państwowe Nadleśnictwo Oborniki
Planowany całkowity koszt projektu: 95 000,00 zł
Kwota wydatków kwalifikowanych: 95 000,00 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 47 500,00 zł
Cel: edukacja celu zwiększenia zrozumienia idei wielofunkcyjności zrównoważonej gospodarki leśnej oraz wpływu lasów na zachodzące zmiany klimatu.
Cele szczegółowe:
w codziennej praktyce obserwujemy dalekie niezrozumienie idei wielofunkcyjnej i zrównoważonej gospodarki leśnej. To efekt dezinformacji oraz niekompetencji, z którymi mamy do czynienia w różnych środkach masowego przekazu. Na ten stan nakłada się niepostrzeganie lasu jako układu dynamicznego tj. takiego, w którym zachodzi generacyjna wymiana pokoleń. Nie da się zatrzymać stanu lasu (jego wyglądu) w określonym wieku. Dlatego leśnicy postrzegani są jako Ci, który wycinają las prowadząc do jego zniszczenia (nawet jeśli w jego miejsce jest sadzone młode pokolenie). To bardzo zniekształcony i krzywdzący obraz gospodarki leśnej pozostającej bliskości z przemysłem drzewnym. Fakty bowiem są takie, że w Polsce lesistość w ciągu ostatnich stu lat zwiększyła się o blisko dziesięć procent, a w ujęciu globalnym (światowym) deforestacja postępuje. Ponadto wobec zmiany klimatu pojawiają się teorie o konieczności całkowitego zaprzestania użytkowania lasu bez głębszej refleksji gdzie tkwi sedno problemu. To nie ograniczenie użytkowania jest remedium na zdefiniowane problemy globalnego ocieplenia. To codzienne decyzje konsumenckie mogą mieć wpływ na realną zmianę sytuacji. Te wymagają jednak pewnej kulturowej transformacji i głębszego zrozumienia problemu. O tym trzeba mówić coraz częściej, także w powiązaniu z użytkowaniem lasu.
Planowany całkowity koszt projektu: 95 000,00 zł
Kwota wydatków kwalifikowanych: 95 000,00 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 47 500,00 zł
2. Przedsięwzięcie pod nazwą „Działania ochrony czynnej w wybranych rezerwatach przyrody na terenie RDLP w Poznaniu w województwie wielkopolskim" dofinansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
Opis: W 2017 r. wykonano prace w rezerwacie przyrody „Dołęga", zgodnie z obowiązującymi zadaniami ochronnymi. Ich celem jest ochrona populacji skrzypu olbrzymiego Equisetum telmateia. Jednym z najistotniejszych czynników ograniczających rozwój skrzypu olbrzymiego jest jego nadmierne zacienienie. Brak dostępu światła hamuje wzrost kłosów zarodnionośnych, co powoduje ustępowanie i zastępowanie go innymi gatunkami. W związku z powyższym w ramach zadań ochronnych wykonano w rezerwacie usunięcie leszczyny i bzu czarnego zacieniających stanowiska skrzypu olbrzymiego.
3. Przedsięwzięcie pod nazwą „Działania ochrony czynnej w wybranych rezerwatach przyrody na terenie RDLP w Poznaniu w województwie wielkopolskim" finansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Opis: W 2015 r. wykonano prace w rezerwacie przyrody „Dołęga", zgodnie z obowiązującymi zadaniami ochronnymi. Ich celem jest ochrona populacji skrzypu olbrzymiego Equisetum telmateia. Jednym z najistotniejszych czynników ograniczających rozwój skrzypu olbrzymiego jest jego nadmierne zacienienie. Brak dostępu światła hamuje wzrost kłosów zarodnionośnych, co powoduje ustępowanie i zastępowanie go innymi gatunkami. W związku z powyższym w ramach zadań ochronnych wykonano w rezerwacie usunięcie leszczyny i bzu czarnego zacieniających stanowiska skrzypu olbrzymiego.
4. Przedsięwzięcie pod nazwą „Działania ochrony czynnej w wybranych rezerwatach przyrody na terenie RDLP w Poznaniu w województwie wielkopolskim" finansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Opis: W 2016r. w leśnictwie Daniele przeprowadzono kwaterowe, kontrolowane i eksperymentalne przetrzymywanie kopytnych roślinożerców.. W ramach zadania zakupiono materiały i wykonano ogrodzenie w celu zamknięcia określonego obszaru lasu pod wypas koników polskich na potencjalnym siedlisku świetlistej dąbrowy. Następnie przeprowadzono wypas koników polskich w wyznaczonym i trwale ogrodzonym fragmencie lasu. W ramach zadań zawartych w PZO przerzedzono także podszyt.
5. Bałtycki Krajobraz - innowacyjne podejście do zrównoważonych krajobrazów leśnych. Źródło finansowania: Interreg IV Program Regionu Morza Bałtyckiego. CZas trwania: 1.01.2012 - 28.03.2014. Więcej informacji o projekcie znajdą Państwo tutaj. Na dole strony znajdują się publikacje do pobrania.
6. Przedsięwzięcie pod nazwą "Ochrona siedlisk przyrodniczych w obszarze Natura 2000 Dąbrowy Obrzyckie PLH 300003 oraz w rezerwacie przyrody "Świetlista Dąbrowa" zrealizowano przy wsparciu finansowym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
Opis: Świetlista Dąbrowa to siedlisko antropogeniczne, którego występowanie związane jest z historycznym wypasem prowadzonym w lasach. Ochrona bierna nie przynosi żadnych efektów, siedlisko ulega degradacji. Jedyną metodą skutecznego zachowania siedliska jest podjęcie czynności bezpośrednio związanych z istnieniem ekosystemu (wypas). W toku prac nad Planem Zadań Ochronnych podjęto decyzję, że eksperymentalny wypas będzie realizowany z wykorzystaniem koników polskich. Ponadto poprzez usuwanie gatunków obcych dla siedliska i przerzedzanie podszytów dążymy do poprawy stanu świetlistych dąbrów.
7. Modernizacja ciągu dojazdów pożarowych wsch -zach. łączących czesć wschodnią z zachodnią Nadlesnictwa. Długość inwestycji - 24,6 km. Źródło finansowania: PROW 2007-2013.
8. Budowa przepustu drogowego na kanale Kończak w ciągu dojazdów pożarowych wsch-zach. Źródło finansowania: PROW 2007-2013.
9. Budowa 8 zbiorników retencyjnych na terenie Nadleśnictwa w ramach projektu: „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach nizinnych na terenach leśnych"; Źródlo finansowania: POIiŚ 2007-2013.
Więcej o projekcie Małej Retencji Nizinnej można przeczytać poniżej.
Polskie zasoby wód powierzchniowych w porównaniu z innymi krajami europejskimi są niewielkie i wynoszą 1,6 tys m3/rok na jednego mieszkańca. Dla porównania we Francji i Włoszech wielkość ta wynosi 3 tyś. m3/rok a na Węgrzech prawie 5 tyś m3/rok. Uznano, iż najkorzystniejszą formą wzbogacenia wód powierzchniowych jest tworzenie sieci małej retencji. Działania te polegają na tworzeniu małych zbiorników wodnych, które znacznie opóźniają spływ wód powierzchniowych. To oczywiście jedne z działań profilaktycznych. Obok nich w retencjonowaniu wód ważną rolę odgrywają zalesienia, zadrzewienia, roślinne pasy ochronne oraz ochrona oczek wodnych i mokradeł.
W 1997 roku na potrzeby małej retencji opracowano „Zasady planowania i realizacji małej retencji w Lasach Państwowych".
W Naszym Nadleśnictwie do 2012 roku zbudowano 27 zbiorników retencyjnych w tym 8 z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Finansowanie inwestycji poprawiających retencję w Lasach Państwowych odbywa się przy wykorzystaniu środków własnych LP oraz dotacji: Ekofunduszu, Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i gospodarki wodnej oraz środków Phare i PO IiŚ.