Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Rezerwaty przyrody
Rezerwaty przyrody
Na terenie jednostki zlokalizowano 3 rezerwaty przyrody pozostające w zarządzie Nadleśnictwa oraz 2 rezerwaty przyrody w zasięgu administracyjnym ale poza jurysdykcją Lasów Państwowych.
Rezerwat „Dołęga"
Pow. 1,17 ha
Położenie: Obręb Obrzycko, leśnictwo Sycyn
Data utworzenia: 30 lipiec 1958 rok
Typ: Florystyczny
Przedmiot ochrony: skrzyp olbrzymi Equisetum telmateia,
Plan Ochrony: brak; ostatni wygasł w 2001 roku
Zadania ochronne – brak, ostatni wygasł w 2019 r.
Rezerwat „Świetlista Dąbrowa"
Pow. 78,83 ha
Położenie: Obręb Obrzycko, leśnictwo Daniele
Data utworzenia: 23 grudnia 1998 rok
Typ: Florystyczny
Przedmiot ochrony: las typu świetlistej dąbrowy Potentillo albae-quercetum,
Plan Ochrony: Rozporządzenie Nr 9/07 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 12 marca 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody "Świetlista Dąbrowa".
Rezerwat „Promenada"
Pow. 4,33 ha
Położenie: Obręb Parkowo, leśnictwo Wełna
Data utworzenia: 1987 rok
Typ: Florystyczny
Przedmiot ochrony: grąd środkowo-europejski,
Plan Ochrony: ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W POZNANIU z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Promenada”
Rezerwat „Słonawy"
Pow.: odcinek 1km dł. rzeki Wełna z pasem 3m szer. (3,05 ha)
Położenie: grunt nieleśny
Data utworzenia: 6 marzec 1957 rok
Typ: Faunistyczny
Przedmiot ochrony: środowisko wód śródlądowych rzek i ich dolin wraz z gatunkami ryb dwu środowisk (łosoś, troć wędrowna, pstrąg potokowy, lipień, cert)
Plan Ochrony: brak
Rezerwat „Wełna"
Pow. 10,44 ha
Położenie: Obręb Parkowo, leśnictwo Wełna
Data utworzenia: 19 września 1959 rok
Typ: Faunistyczny
Przedmiot ochrony: rzadka w regionie wielkopolskim flora i fauna, charakterystyczna dla wartkich potoków górskich,
Plan Ochrony: brak
W przeszłości różne były motywy ochrony przyrody. Zmieniały się one wraz z rozwojem cywilizacji. Najczęściej czczono i chroniono wszystko to, co było pełne tajemniczości i budziło strach. Temu też człowiek przypisywał cechy nadprzyrodzone. Pewne drzewa ze względu na „mroczny" kształt stawały się przedmiotem kultu. Wierzenia i systemy religijne rozwijały się w oparciu o rośliny, zwierzęta czy też formy przyrody nieożywionej. Na przykład Słowianie mieli święte gaje a pod drzewami dębu oddawali cześć bóstwom i składali ofiary.
Spośród rzadkich gatunków zwierząt najwcześniej, bo już za panowania Bolesława Chrobrego, objęto ochroną bobra Castor fiber. Wśród roślin z dobrodziejstw ochrony jako pierwszy korzystał cis pospolity (Taxus baccata), którego zakaz wycinania wydał w 1423 roku król Władysław Jagiełło. Z długą historią wiąże się także ochrona żubra - symbolu polskiej ochrony przyrody.
XVI w wiąże się z pełni świadomą ochroną tura, którego niestety nie udało się ochronić i ostatni osobnik w Polsce padł z przyczyn naturalnych w 1627 roku. II połowa XIX wieku dała podstawy prawne dla ochrony kozicy i świstaka.
Wydarzeniem na skalę światową było utworzenie pierwszego Parku Narodowego Yellowstone w 1872 roku. Zachwyt nad nim w ówczesnych czasach pozwolił mu przetrwać do czasów dzisiejszych.