Drewno jako surowiec szeroko dostępny posiada wiele zalet i zastosowań. Nie ma gałęzi gospodarki, która mogłaby bez niego funkcjonować. To bez wątpienia materiał wpływający na rozwój cywilizacyjny. Według jednego z powiedzeń „historia kołem się toczy". Zacznijmy zatem od koła.

Według badań archeologicznych, zostało ono wynalezione 8 tysięcy lat temu, udoskonalone przez pokolenia, zastosowane w powozach, rydwanach i dyliżansach. Drewniane środki lokomocji były wykorzystywane nie tylko na lądzie, ale także w podbojach morskich. Ich prawdziwy rozkwit nastąpił w okresie wielkich odkryć Kolumba. Na budowę tysięcy statków różnego rodzaju potrzebne były miliony drzew. W XIX wieku na jeden okręt liniowy o żywotności 15-20 lat, wykorzystywano 11,3 tys. m3 drewna.

Przykładem okrętu stworzonego z rozmachem był słynny szwedzki galeon wojenny „Waza". Miał wyporność 1300 ton, długość 65 m oraz szerokość 11,7 m.

Po opanowaniu powierzchni wodnej i lądowej, dzięki pierwszemu samolotowi braci Wright, przyszedł czas na podniebne podboje. Drewniane konstrukcje rozwijające prędkość do 600 km/h zasłużyły się na frontach I i II wojny światowej. Aktualnie zdecydowana większość pojazdów, statków czy samolotów wykonana jest z metalu oraz tworzyw sztucznych.

Jednak świat powoli wraca do ekologicznych trendów recyklingu, ochrony środowiska i zrównoważonego wykorzystania surowców naturalnych. Liczba drewnianych produktów, szacowana jest na około 30 tysięcy. Niegdyś w wojsku drewniane były łuki i oszczepy, dzisiaj - pokrywy na głowice rakiet oraz kolby karabinowe. Jedno z najstarszych opakowań - drewniana beczka - pozwala przechowywać whisky lub koniaki przez długie lata, nadając im niepowtarzalny smak a ceny zarówno drewnianych beczek jak i alkoholowych trunków mogą wywołać zawrót głowy. Dźwięki zaklęte w drewnianym fortepianie inspirowały Chopina do tworzenia kolejnych polonezów, mazurków czy sonat. Mało kto wie, że przerwy w pracy twórczej Chopin spędzał „w towarzystwie" m. in. wełny drzewnej, tzw. woliny, kiedyś stosowanej jako „puch" do poduszek, a dziś z powodzeniem wykorzystywanej w budownictwie, tapicerstwie oraz przy pakowaniu przedmiotów. Wraz z rozwojem technologicznym drewno zyskiwało nowe zastosowania pozwalając chronić smartfony i smartwatch'e w drewnianych pokrowcach i kopertach.

fot. Przykład drewnianego budownictwa - szachulcowy kościół w Obornikach (XVIII w.); zdjęcie archiwalne.

Drewno o walorach konstrukcyjnych ma bogatą historię, sięgającą w Polsce pradawnych grodów Mieszka I. Wiele tajemnic kryją liczne drewniane świątynie wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jednak z czasem surowiec drzewny został wyparty przez bardziej wytrzymałe i odporne materiały takie jak stal i beton. Dzisiaj ze względu na liczne walory (dobry stosunek lekkości do wytrzymałości, przewodnictwo cieplne, łatwość obróbki mechanicznej, izolacje hałasu, szybkość wykonania oraz inne) wraca do łask.

Na świecie powstają coraz wyższe budynki z drewna. Aktualnie najwyższym obiektem jest mierzący 53 metry dom studencki w Kanadzie. Najwyższą konstrukcją drewnianą w Europie mierzącą prawie 111 metrów jest śląska wieża Eiffla w Gliwicach.

Ważnym odbiorcą drewna jest branża meblarska. Polska jest szóstym producentem i czwartym eksporterem mebli na świecie (według statystyk z roku 2016). Tak wysoka pozycja świadczy o ponadprzeciętnej jakości naszych wyrobów.

Pisząc o sukcesie polskiego drewna, nie wolno zapominać o branży płyt drewnopochodnych. Nasz kraj jest drugim producentem w Europie produktów takich jak np. płyty OSB, pilśniowe, MDF czy też sklejki.

Międzynarodowy Dzień Lasów to dokonała okazja do refleksji nad tym, jakimi przedmiotami chcemy się otaczać i jak długo je używać. Dziś chyba nie jesteśmy w stanie zapewnić żywotności produktów wzorem drewnianego wieka trumny znalezionego w grobowcu Tutenchamona, liczącego blisko 3500 lat. Jednak szerokie zastosowanie drewna i wykorzystanie go w długich okresach czasu będzie sprzyjać przechowywaniu węgla w przedmiotach z drewna. A na to może mieć wpływ każdy z nas. Póki co - mamy wybór! Niech decyzje przez nas dokonywane dzielą motywację australijskiego konstruktora drewnianego biurowca o wysokości ponad 52 m - "dla kreatywnej klasy poszukującej bogatego środowiska, poprawiającego samopoczucie i wydajność"

Źródła informacji:

1. Pudlis E., 2005, Drewno: surowiec wszechczasów, CILP, Warszawa.
2. Hikiert M.A., 2012, Drewno podstawowym i strategicznym surowcem dla branży płyt drewnopochodnych, w: Drewno – surowiec strategiczny?, Instytut Technologii Drewna, Poznań.
3. Noskowski A., 2012, Budownictwo oparte na drewnie, w: Drewno – surowiec strategiczny?, Instytut Technologii Drewna, Poznań.
4. http://wgospodarce.pl/informacje/34006-polska-jest-meblarska-potega
5. http://wiedzoholik.pl/w-kanadzie-zbudowano-najwyzszy-drewniany-budynek-na-swiecie/
6. https://pl.wikipedia.org/wiki/Radiostacja_gliwicka
7. http://www.poznan.pl/mim/wos/czy-wiesz-ze,doc,675/czy-wiesz-ze,2058.html